Anadolu Türk Devleti'nde saltanat rejiminin resmi olarak son bulmasıdır. Hilafet ve Saltanat ayrılarak Saltanat makamı ve rejimi kaldırılmıştır.

Ankara, Türkiye Cumhuriyeti'nin başkenti oldu.

Kurtuluş Savaşı sonrası fiili merkez olan olan Ankara, artık resmen siyasi merkez kabul edildi.

Hafta tatili kanunu kabul edildi.

Parti grubu hilafetin, şer'iye ve evaf vekaltelerinin kaldırılmasını kabul etti.

HİLAFET MAKAMI TBMM UHDESİNE ALINDI
Madde 1 – Halife hal'edilmiştir. Hilafet, hükümet ve cumhuriyet mana ve mefhumunda esasen mündemiç olduğundan Hilafet makamı mülgadır.
Urfa milletvekili Şeyh Saffet Efendi ve 50 arkadaşının teklifiyle gündeme gelen kanun, 26 Recep 1342, 3 Mart (1340) 1924 tarihinde kabul edilmiş, 6 Mart 1924 de Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Hilafeti kaldıran bu madde üzerine, özelikle seçilmiş "mündemiç" kelimesinin manasından ötürü, Hilafet makamının TBMM'de mahfuz olduğuna dair ağırlıklı görüş vardır.

2 Mart 1924 tarih 429 sayılı kanunla Şer'iye ve Evkaf Vekaleti ilga edildi. Şeriye Vekaleti yerine Diyanet İşleri Başkanlığı, Evkaf Vekaleti yerine de Vakıflar Genel Müdürlüğü kuruldu.

Osmanlı Devleti'nde Şeriye Bakanlığı, kişiler arasındaki ilişkileri İslam dininin şeriat kurallarına göre düzenleyen bu kuralları oluşturan bir bakanlıktı. Yani toplumsal, sosyal ilişkilerin şeriata uygun yapılmasından sorumluydu.

Şer'iye Vekaletini ortadan kaldıran kanunun 1. maddesinde: "Din ve dünya işlerinin birbirinden ayrıldığı, dünya işlerini kanunlaştırma yetkisinin TBMM'ne, bu kanunları uygulama yetkisinin de hükümete ait olduğu" ifade edildi.

Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından 3 Mart 1924 tarih ve 430 Kanun Numarası ile kabul edilmiş olan ve ülkedeki bütün eğitim kurumlarının Maarif Vekaleti'ne (Eğitim Bakanlığı) bağlanmasını öngören kanundur.

Bu kanun ile medreseler önce Maarif Vekâleti'ne bağlanmış, sonra da kapatılarak, mektep ve medrese ayrılığına son verilmiş oldu.

Medreseler kaldırıldı.

Hanedan hudut haricine çıkarıldı.

Şer'iye mahkemeleri kaldırıldı.

Cumhuriyetin teşkilatı esasiye kanunu yapıldı.

Şapka giyildi.

Osmanlı toplumunda, Müslümanlar toplumdaki yerlerine ve edindikleri görevlere göre değişik biçimlerde giyinebilirlerdi. Gayri Müslimler ise kendilerine göre giyinmekteydiler. II. Mahmut döneminde de bu hususta düzenlemeye gidilmesi denenmişti. Devlet memurlarının ceket ve pantolon giymeleri ve başlarına da fes giymeleri mecbur edilmişti.
M.Kemal, 25 Ağustos 1925'te Kastamonu'ya yaptığı bir gezide, başına şapka giyip, "Buna 'şemsiperli serpuş' derler" diye halkı şapka giymeye özendirmesinden sonra, 25 Kasım 1925'te "Şapka Giyilmesi Hakkındaki Kanun" çıkarıldı.

Tekke ve Zaviyelerle, Türbelerin Seddine (kapatılmasına) ve Türbedarlıklar ile Birtakım Unvanların Men ve İlgasına Dair Kanun

Kabul edilen bu kanunlarla;
• Hicri ve Rumi Takvim uygulaması kaldırılarak yerine Miladi Takvim,
• Alaturka saat yerine de milletlerarası saat sistemi uygulaması benimsendi.

İsviçre'de 1907 yılında hazırlanan ve 1912 yılında yürürlüğe giren kanundan alınarak, 17 Şubat 1926 tarihinde kabul edildi.
Medeni Kanunun kabulünden sonra Mecelle Kanunları kaldırıldı.

Teşkilatı esasiye kanunundan dine ait maddelerin B.M.Meclisince çıkarılması.

Beynelmilel rakamlar kabul edildi.

Kemal Atatürk İstanbul Sarayburnu parkında harf inkılabını müjdeleyen nutkunu söyledi.

Türkler, İslam ile şereflendikten sonra kullanmaya başladıkları Arap alfabesini, bin yıldan daha fazla bir süre kullandı.

1850'li yıllarda Ahmet Cevdet Paşa ile Münif Paşa gibi isimler alfabe değişimini dile getirmişlerdir. Münif Paşa (daha sonra Maarif Vekili), azası olduğu "Cemiyet-i İlmiye-i Osmaniye"de 12 Mayıs 1862'de verdiği bir konferansta alfabe konusundaki görüşlerini dikkate alan bazı dilciler, harfler hakkında ıslahat hareketinin başlangıcı olarak bu nutku kabul etmektedir.

19. yüzyılın sonlarında Arap alfabesinin ıslahı tartışmalarına Namık Kemal, Ali Suavi ve Şemsettin Sami de katılmıştır.

Arap yazısı ile Osmanlı Türkçesinin uyumsuzluğuna ilk kez değinen ve Arap yazısının (alfabesinin) Türkçeye uygun olmadığını ilk olarak ifade eden aydın Ziya Gökalp'tir.

1850'lerden sonra, yaygın olmamakla birlikte, Batılı tarzda açılan yeni okullarda, hariciye ile dış elçiliklerde ve bankacılıkta, bürokraside ve diplomaside Lâtin harfleri Osmanlı topraklarında hayat bulmaya başlamıştır.

Osmanlı Alfabesi'nin güncellenmesini talep edenler, bu alfabenin Türkçe'deki ünlü sesleri ifade etmede yetersiz kaldığını söylüyordu. Bu sebeple kaynaklanan yazım sorunlarıyla basılan kitapların artmasıyla beraber daha çok karşılaşıldı. 1870'li yıllarda başlayan Türkçe Sözlük çalışmaları da bu konuları daha çok tartışılır hale getirdi.

Dünya üzerinde ki Türk Halklarının ortak bir alfabe kullanması düşüncesinin kabul edilmesiyle birlikte; 1926'da Bakü'de toplanmış olan SSCB 1.Türkoloji Kongresi, SSCB'de konuşulan bütün Türk dillerinin Latin alfabesi ile yazılması kararını almıştı; "Birleştirilmiş Yeni Türk Alfabesi (Yanalif) adıyla yeni bir alfabe hazırlanıp yayınlanmış ve bu karar birkaç yıl içinde uygulamaya konulmuştur.

1927'de Azerbaycan ve Karaçay-Balkar bölgesinde bulunan Türkler, Lâtin alfabesini Türkiye'den daha önce kabul etmişlerdir. Sovyetlerdeki Türk halkları, Türkiye'de yaşanan Harf Devriminden sonra Lâtin alfabesine hızla geçmiştir. 1928'de Nogay'lar, 1929'da Kırım, 1928'de Özbekistan, 1930'da Kafkasya'da Kumuklar Lâtin harflerini kullanılmaya başlamışlardır.

20. Yüzyılda Lâtin alfabesi Türk dilleri konuşanların genel alfabesi olmuştur. Ancak Komünist Rusya, Türkler arasında oluşan bu alfabe birliğinden rahatsız olmuştur.

8 Ocak 1928'de Mahmut Esat Ankara Türk Ocağında, Türk Harfleri hakkında bir konferans vermiş, 24 Mayıs 1928'de de Lâtin rakamları "Türk rakamları" olarak kabul edilmiştir. Mayıs 1928'de Bakanlar Kurulu kararıyla oluşturulan dil encümeni de (Alfabe komisyonu), Lâtin alfabesine geçişle ilgili çalışmalarına hemen başlamıştır.

M.Kemalin 8 Ağustos 1928 günü Cumhuriyet Halk Partisi tarafından tertiplenen halka açık eğlence toplantısında yaptığı açıklamalar aslında harf konusunda tüm çalışmaların sona erdiği ve artık harekete geçme zamanının geldiğinin bir resmi olmuştur.

M.Kemal yeni alfabeyi Ağustos ve Eylül 1928'de birçok ilde halka tanıttı. Bu esnada bazı yeni eklentiler de alfabeye eklendi.

8 - 25 Ekim 1928 tarihlerinde tüm resmi görevliler yeni Türk Alfabesi sınavına tabi tutuldu.

Latin harflerinin kullanıldığı Türk alfabesi, 1 Kasım 1928 tarihinde resmi olarak yürürlüğe girmiştir.

Türk harfleri kanunu Büyük Millet Meclisince kabul edildi.

(BELEDİYELER KANUNU)

Bu tarihte kabul edilen "Ölçüler Kanunu", 1 Ocak 1934 tarihinde yürürüğe girdi.

Türk İnkılabı dersleri bütün yüksek tahsilde başladı.

Lakap ve ünvanlar kaldırıldı.
Kanunla "Ağa", "Hacı", "Hafız", "Hoca", "Molla", "Efendi", "Bey", "Beyefendi", Paşa", "Hanım", "Hanımefendi", "Hazretleri" gibi lakap ve unvanlar kaldırılıyor; "bütün yurttaşlar, kadın-erkek, kanun karşısında ve resmi belgelerde yalnız adlarıyla anılır" deniliyordu.

Bu kanunla din adamlarının, hangi dine mensup olurlarsa olsunlar, mabet ve ayinler dışında ruhani kisve (giysi) taşımaları yasaklanmıştır.

Hafta tatilinin Cuma gününden, Cumartesi öğleden sonraya alınması bu kanunla olmuştur. Kanunun ilk 3 maddesi şöyledir;

BİRİNCİ MADDE — Ulusal bayram yalnız Cumhuriyetin ilân edildiği 29 ilk teşrin günüdür. Türkiye'nin içinde ve dışında Devlet adına yalnız o gün tören yapılır. Bayram 28 ilk teşrin öğleden sonra başlamak üzere 29 ve 30 günleri devam eder.

İKİNCİ MADDE — Genel tatil günleri şunlardır:
• A - Zafer bayramı; istiklâl savaşında son zaferin kazanıldığı 30 ağustos günü; (Bu gün Millî Müdafaa vekilliği tarafından hazırlanacak programa göre özel tören yapılır).
• B - Ulusal egemenlik bayramı; 22 nisan öğleden sonra ve 23 nisan günü.
• C - Bahar bayramı; mayısın birinci günü.
• D - Şeker bayramı; üç gün.
• E - Kurban bayramı; dört gün,
• E - Yılbaşı günü; her yıl birinci kânunun 31nci günü Öğleden sonra ve ikinci kânunun birinci günü.
Bu maddede yazılı tatil günlerinde ve birinci maddede yazılı ulusal bayramın 28 ve 30 ilk teşrin günlerinde hususî yerlerin kapanması mecburî değildir.

ÜÇÜNCÜ MADDE — Hafta tatili pazar günüdür. Bu tatil 35 saatten eksik olmamak üzere cumartesi günü saat 13 te başlar. Halkın yemesi, içmesi, giyinmesi gibi zarurî ihtiyaçlar ile alâkalı alış, veriş dükkân ve mağazaları hakkında cumartesi günü hafta tatili kanunu hükümleri tatbik edilmez.

Anayasanın 2. nci maddesine; "Türkiye Cumhuriyeti Cumhuriyetçi, Halkçı, Devletçi, Laik ve İnkılapçıdır" maddesi eklendi.